Franchise Là Gì – Phân Loại 4 Hình Thức Kinh Doanh Nhượng Quyền Nhà Hàng Khách Sạn

Franchise là thuật ngữ nói về phương thức kinh doanh mới xuất hiện gần đây, nhưng được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm và chọn lựa đầu tư. Theo nhiều chuyên gia dự đoán, phương thức này sẽ nhanh chóng phát triển thành trào lưu kinh doanh thế hệ mới. Tuy nhiên, franchise bao gồm rất nhiều quy định và chính sách phức tạp. Bạn đã biết franchise là gì và làm thế nào để áp dụng phương thức franchise trong kinh doanh nhà hàng, khách sạn hiện tại chưa? Đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây!

Franchise là gì?

Từ “Franchise” có nguồn gốc từ tiếng Pháp là “franc” có nghĩa là “free” – tự do. Theo từ điển Anh – Việt của Viện Ngôn ngữ học thì franchise được hiểu là nhượng quyền kinh doanh. Đây là mô hình cho phép cá nhân, tổ chức chính thức được bán hàng hóa hay dịch vụ của một công ty, doanh nghiệp của họ tại một khu vực cụ thể.

Theo đó, doanh nghiệp nhượng quyền thương hiệu (franchiser) cho phép doanh nghiệp mua thương hiệu (franchisee) sử dụng sản xuất hay dịch vụ trên chính thương hiệu của họ. Đổi lại doanh nghiệp mua thương hiệu phải trả cho bên bán một khoản phí sử dụng bản quyền hay chiết khấu % doanh thu trong khoảng thời gian do hai bên thỏa thuận. Thông thường, các chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng, nhân lực do bên mua thương hiệu đảm nhiệm và doanh nghiệp bán franchise chỉ chuyển giao mô hình kinh doanh, hỗ trợ về thương hiệu, quảng bá…

Bên nhượng quyền phải đảm bảo cung cấp đúng, đủ và phải hỗ trợ bên nhận nhượng quyền. Ngược lại, bên nhận nhượng quyền phải đảm bảo thực hiện đúng khuôn mẫu, cách thức kinh doanh, quy trình kinh doanh của bên nhượng quyền cung cấp.

Sự phân chia loại hình franchise hiện nay

1. Nhượng quyền có tham gia quản lý (Management franchise)

Trong management franchise, bên nhượng quyền hỗ trợ cung cấp người quản lý và điều hành doanh nghiệp ngoài việc chuyển nhượng sở hữu thương hiệu và mô hình, công thức kinh doanh.

2. Nhượng quyền mô hình kinh doanh toàn diện (Full business format franchise)

Full business format franchise mang tính hoàn thiện hơn với yêu cầu từ hai bên. Bên nhượng quyền chia sẻ và chuyển nhượng ít nhất 4 loại sản phẩm cơ bản, bao gồm:

• Hệ thống: chiến lược, mô hình, quy trình vận hành được chuẩn hóa, chính sách quản lý, cẩm nang điều hành, huấn luyện, tư vấn và hỗ trợ khai trương, kiểm soát, hỗ trợ tiếp thị, quảng cáo
• Bí quyết công nghệ sản xuất, kinh doanh
• Hệ thống thương hiệu
• Sản phẩm, dịch vụ

Bên mua quyền có trách nhiệm thanh toán cho bên nhượng quyền hai khoản phí cơ bản: phí nhượng quyền ban đầu (up-front fee) và phí hoạt động (royalty fee), thường được tính theo doanh số bán định kỳ.

3. Nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn (Equity franchise)

Equity franchise có nghĩa là người nhượng quyền tham gia vốn đầu tư với tỉ lệ nhỏ dưới dạng liên doanh để trực tiếp tham gia kiểm soát hệ thống. Bên nhượng quyền có thể tham gia vào Hội đồng quản trị của công ty mặc dù vốn tham gia đóng góp chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ.

4. Nhượng quyền mô hình kinh doanh không toàn diện (Non-business format franchise)

Non-business format franchise mang nguyên tắc quản lý lỏng lẻo hơn, bao gồm các trường hợp phổ biến như sau:

• Nhượng quyền phân phối sản phẩm, dịch vụ (Product distribution franchise)
• Nhượng quyền công thức sản xuất sản phẩm và tiếp thị (Marketing franchise)
• Nhượng quyền thương hiệu (Brand franchise/Trademark license)

Kinh doanh nhà hàng, khách sạn nhượng quyền thương hiệu tại Việt Nam.

Franchise lĩnh vực nhà hàng, khách sạn tại Việt Nam ngày một phổ biến và được nhiều chủ đầu tư đặc biệt quan tâm. Điển hình là các thương hiệu nhượng quyền được mua nhiều nhất hiện nay như Dunkin’ Donuts, Domino’s Pizza, McDonald’s, Gongcha, KFC…

Phương thức kinh doanh này giúp các chủ đầu tư tiết kiệm thời gian, không phải tốn hàng tháng set-up mặt bằng, vắt óc suy nghĩ ý tưởng độc đáo hay tìm kiếm đội ngũ nhân sự đắc lực. Hơn nữa, thương hiệu mạnh vốn có của họ sẽ giúp nhiều chủ đầu tư không phải chật vật và đau đầu tìm cách thu hút khách hàng tiềm năng, tiếp cận chính xác khách hàng mục tiêu.

Tuy nhiên, kinh doanh nhà hàng, khách sạn theo phương thức franchise đòi hỏi mức phí rất cao. Ví dụ như thương hiệu Subway trong kinh doanh bánh mì kẹp thịt và salad với mức phí nhượng quyền lên đến 222.800 USD. Hay Domino’s Pizza trong kinh doanh bánh mì, pizza có mức phí nhượng quyền “khủng” chạm mốc 415.100 USD.

Không phủ nhận tiềm năng thành công của phương thức kinh doanh franchise hiện nay nhưng bên cạnh đó cũng có rất nhiều rủi ro thất bại, bất kỳ chủ đầu tư nào đều phải lưu tâm và xem xét kỹ lưỡng trước khi quyết định đổ vốn vào. Hy vọng bài viết mà Quantrinhahang.edu.vn vừa chia sẻ giúp bạn hiểu rõ hơn về franchise là gì và những đặc thù của loại hình kinh doanh này.